Κατάψυξη εμβρύων
Η πρώτη εγκυμοσύνη από κρυοσυντηρημένα ανθρώπινα έμβρυα πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1983.
Πλέον, η κατάψυξη των εμβρύων αποτελεί διαδικασία ρουτίνας για τα πιο πολλά σύγχρονα εργαστήρια εξωσωματικής γονιμοποίησης ενώ χιλιάδες εγκυμοσύνες έχουν επιτευχθεί μετά από κύκλους κατάψυξης – απόψυξης.
Η τεχνική αυτή, προσφέρει στο ζευγάρι δύο μεγάλα πλεονεκτήματα:
- Μειώνει (εφόσον ο αριθμός των εμβρύων είναι ικανοποιητικός) τoν αριθμό των κύκλων εξωσωματικής με φάρμακα διέγερσης των ωοθηκών. Αν δηλαδή το ζευγάρι έχει έναν αρκετά μεγάλο αριθμό κρυοσυντηρημένων εμβρύων, δύναται να πραγματοποιηθούν περισσότερες της μιας εμβρυομεταφορές, χωρίς να χρειασθεί να επαναληφθούν τα προηγούμενα στάδια, όπως η λήψη φαρμάκων διέγερσης και η ωοληψία.
- Σε μερικές περιπτώσεις είναι αδύνατη η πραγματοποίηση της εμβρυομεταφοράς (π.χ. Σύνδρομο υπερδιέγερσης των ωοθηκών). Σε τέτοιες περιπτώσεις αναγκαστικής ακύρωσης προσπάθειας εξωσωματικής, η διαφύλαξη-κατάψυξη των εμβρύων αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο ώστε να μην χρειασθεί το ζευγάρι να επαναλάβει τη διαδικασία από την αρχή.
Η τεχνική της κρυοσυντήρησης εμβρύων διαρκεί περίπου 2 ώρες ενώ για την επίτευξη της απαιτούνται κυρίως ειδικά καλλιεργητικά υλικά που περιέχουν ποσότητα κρυοσυντηρητικών ουσιών. Τα έμβρυα, φορτώνονται σε ειδικά σωληνάρια, αναγράφεται το ονοματεπώνυμο και ο μοναδικός κωδικός για κάθε ζευγάρι και βυθίζονται σε υγρό άζωτο (-196 0C) όπου και διατηρούνται μέχρι την απόψυξή τους. Τα συνοδευτικά έγγραφα με όλους τους κωδικούς τοποθετούνται στο αρχείο του εργαστηρίου. Υπάρχουν διάφορα πρωτόκολλα κατάψυξης που όλα έχουν ως σκοπό τη διαφύλαξη της ακεραιότητας των κυττάρων και των οργανιδίων που βρίσκονται στο εσωτερικό τους. Οι κρυοσυντηρητικές ουσίες βοηθούν προς αυτή την κατεύθυνση, ώστε μετά την απόψυξη να έχουμε όσο το δυνατόν μικρότερες απώλειες.
Τα τελευταία χρόνια στο εργαστήριό μας χρησιμοποιείται αποκλειστικά η μέθοδος της υαλοποίησης (Vitrification) για την κατάψυξη εμβρύων και ωαρίων. Η μέθοδος αυτή παρουσιάζεται ιδιαίτερα αποτελεσματική εφόσον η επιβίωση των εμβρύων κατά την απόψυξη είναι 97%. Επίσης τα ποσοστά κυήσεων παρουσιάζονται παρόμοια με αυτά των εμβρυομεταφορών με φρέσκα έμβρυα. Επίσης τα τελευταία χρόνια υπάρχει η τάση να καταψύχονται όλα τα έμβρυα (freeze all policy) και να πραγματοποιείται εμβρυομεταφορά σε επόμενους κύκλους.
Διάφορες μελέτες δείχνουν ότι είναι πιθανό η υποδεκτικότητα του ενδομητρίου να παρουσιάζεται βελτιωμένη σε επόμενους κύκλους, στους οποίους χρησιμοποιούνται τα κατεψυγμένα έμβρυα, σε σύγκριση με τον φρέσκο κύκλο που πραγματοποιήθηκε η διέγερση των ωοθηκών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει κάποια ένδειξη για αυξημένο ποσοστό εμφάνισης οποιοδήποτε ανωμαλιών στα παιδιά που προέρχονται από κύκλους κατάψυξης-απόψυξης εμβρύων και αυτά γεννιούνται απολύτως υγιή.
Ο χρόνος που θεωρητικά μπορούν να παραμείνουν τα έμβρυα στην κατάψυξη είναι απεριόριστος, ωστόσο η νομοθεσία (άρθρο 7:3/ν. 3305) ορίζει ότι το μέγιστο χρονικό διάστημα είναι αυτό των 5 χρόνων με δυνατότητα παράτασης άλλα 5 χρόνια με έγγραφη αίτηση και των δύο συζύγων ή συντρόφων προς την τράπεζα κρυοσυντήρησης.
